Trauma therapie

Trauma ontstaat wanneer we iets overweldigends, stressvol of angstaanjagends meemaken wat we moeilijk kunnen verwerken of waar we geen controle over hebben. Dit kan een eenmalige gebeurtenis zijn of een herhaling van gebeurtenissen. Een ieder van ons maakt weleens iets mee wat als traumatisch kan worden beschouwd. 

Normaal gesproken heelt de tijd alle wonden en kan men naar verloop van tijd met meer afstand kijken naar de ervaring. Maar soms maakt een gebeurtenis zoveel indruk dat men erdoor getraumatiseerd raakt. Of iemand klachten ervaart is afhankelijk van de persoon, de situatie, de aangeleerde overlevingsstrategieën en eerdere ervaringen. 

"Trauma is niet slechts een gebeurtenis in het verleden, maar bestaat ook uit de sporen die deze gebeurtenis nalaat in onze hersenen, onze geest en ons lichaam. Deze sporen hebben blijvende gevolgen voor de wijze waarop het menselijk organisme in het heden overleeft." (Bessel van der Kolk, Traumasporen, 2016)

Bij PTSS (Posttraumatische stress) blijft men last houden van diverse symptomen en lijkt het of men onbewust nog vast zit in de gebeurtenis. Men heeft moeite met het accepteren van wat gebeurd is en probeert nog iets aan de situatie te veranderen. Door de stress die dit met zich mee brengt blijven de overlevingsstrategieën (vechten, vluchten, bevriezen) geactiveerd wat zeer vermoeiend is. Bovendien blijft men vechten tegen gevaren die in het heden niet meer actueel zijn. 

Trauma Symptomen:

• Stress
• Angstgedachten
• Vermijding
• Herbeleving
• Angst voor de angst
• Nachtmerries en flashbacks
• Overmatige waakzaamheid
• Prikkelbaarheid
• Woede-uitbarstingen
• Concentratieproblemen
• Dissociatie
• Gevoelens van leegte
• Neerslachtigheid (negatieve gedachten)
• Geheugenverlies

IEMT - Integral Eye Movement Therapy

Bij IEMT gaat men vanuit een probleemgevoel in het heden middels oogbewegingen, hypnotisch taalgebruik en het emotionele geheugen, terug naar de eerste keer dat dit gevoel tot uiting kwam (= de imprint). Doordat er gewerkt wordt op de kern van het probleem is de therapie heel efficiënt gebleken. 

IEMT gaat ervan uit dat steeds terugkerende emoties, lichaamsgevoelens of identiteitsbelevingen veroorzaakt worden door negatieve imprints die opgeslagen zijn in het onderbewuste.

Met IEMT worden meerdere breingebieden geactiveerd, doordat de focus gelegd wordt op de herinnering terwijl er brede, vaste patronen gevolgd worden met de ogen. IEMT zorgt ervoor dat de koppeling die ooit gemaakt is in het emotionele geheugen ontkoppeld wordt.

Het resultaat van het werken met de emotionele imprint is dat de herinnering vager wordt, men met meer afstand kan kijken naar de herinnering en dat de emotionele lading minder wordt. In korte tijd worden onverwerkte emoties opgeruimd. En het voordeel van IEMT is dat je niets hoeft te vertellen over de nare herinnering.

IEMT is in te zetten voor

• Traumatische ervaringen
• Ongewenste emoties en gevoelens
• Depressie
• Angsten
• PTSS (Posttraumatische stress)
• Stress reductie
• Burn-out
• Rouwverwerking
• Identiteitsontwikkeling en persoonlijke groei

Verschil IEMT en EMDR

Zowel bij IEMT als bij EMDR (Eye Movement Desensitization Reprocessing) wordt er gebruik gemaakt van oogbewegingen. Verder zijn er vooral verschillen. 

• IEMT is een vrij nieuwe methode, EMDR bestaat al vele jaren en is bij velen bekend.
• Bij IEMT wordt er nauwelijks gewerkt met traumatisch beeldmateriaal. Bij EMDR staat dit centraal.
• Bij IEMT hoeft men de traumatische ervaring niet opnieuw te beleven en te vertellen, in tegenstelling tot bij EMDR.
• De ervaring leert dat IEMT sneller werkt en dat men achteraf nauwelijks last heeft van bijwerkingen als hoofdpijn en duizeligheid (bij EMDR is dit doorgaans wel het geval).
• IEMT is in te zetten voor meerdere chronische emotionele en stress gerelateerde problemen. EMDR is is ontwikkeld voor traumabehandeling en behandelt 1 trauma per keer.
• IEMT werkt met uitgebreide oogbewegingen waardoor er meerdere connecties in het brein worden gemaakt. EMDR werkt met oogbewegingen, tappen en geluiden. 
• IEMT werkt rechtstreeks met het onbewuste emotionele geheugen en de imprint (de eerste keer met dit gevoel). Bij EMDR wordt middels gespreksvoering gezocht in het bewuste geheugen naar de kern van de problematiek. 
• IEMT werkt met fysiologie om de automatische patronen die in ons bewegingsgeheugen zijn opgeslagen te veranderen wanner dit wenselijk is.
• IEMT is gebaseerd op patronen van chroniciteit; dit zijn patronen die ervoor zorgen dat bepaalde problemen in stand blijven. 

Hoewel ik naast IEMT practitioner ook EMDR practitioner ben, werk ik in de praktijk steeds vaker met IEMT in verband met de bredere toepasbaarheid van de methode en het feit dat IEMT minder verbaal is, wat door veel cliënten als prettiger ervaren wordt.  Voor diegenen die toch liever met EMDR willen werken, is dit natuurlijk mogelijk.

Storytelling (verhalenmethode EMDR)

Ook baby’s en heel jonge kinderen kunnen traumatische gebeurtenissen hebben meegemaakt. Te denken valt bijvoorbeeld aan het ondergaan van een medische ingreep, problemen rondom de zwangerschap of geboorte, verlies van een dierbare, ziekte, overgeven, verstikking, het meemaken van ruzies of geweld, e.d.

Dit kan leiden tot stressreacties van het kind zoals alertheid, onrust, aanhankelijkheid, boosheid, verdriet, moeite met slapen, concentratieproblemen. Soms zijn deze symptomen al zichtbaar bij het jonge kind, maar ook op oudere leeftijd kunnen kinderen problemen vertonen die terug gaan naar gebeurtenissen in een vroege levensfase. Het gaat hier dan om een levensfase waarin het kind nog geen woorden kon geven aan de nare gebeurtenis; een preverbaal trauma. En de herinneringen van het kind in deze levensfase zijn niet op bewust niveau toegankelijk (het expliciete geheugen), maar opgeslagen in het onbewuste (impliciete geheugen). Hierbij staan emoties en lichaamssensaties op de voorgrond. Wanneer de traumatische ervaring niet verwerkt wordt, kan dit leiden tot gedrags- en emotionele problemen. 

Vanuit EMDR is er een speciale methode ontwikkeld om deze kinderen te kunnen hepen; Storytelling of de verhalenmethode. Storytelling is een traumabehandeling voor kinderen van 2 tot 6 jaar en voor oudere kinderen die in een vroege leeftijdsfase een of meerdere traumatische gebeurtenissen hebben meegemaakt. De ouders worden bij Storytelling intensief betrokken en gevraagd om het traumatische verhaal in de beleving van hun kind op te schrijven, zodat de herinneringen bij het kind geactiveerd worden. Hierbij worden zij stap voor stap begeleid. Wanneer het verhaal klaar is, wordt het door de ouders voorgelezen in de praktijk, terwijl ik het kind afleid met zachte klopjes (op handjes of knieën) of oogbewegingen. 

Onlangs is gebleken dat EMDR bij jonge kinderen zeer effectief is bij traumatische klachten. Wanneer de herinneringen bij het kind worden geactiveerd, kunnen de bijbehorende emoties en lichaamssensaties worden verwerkt en kan het kind woorden geven aan het gebeurde. Hierdoor ontstaat weer ruimte voor de verdere ontwikkeling van het kind. 

Voor meer informatie zie onderstaande links;